دیگاه های روان شناختی درباره عزت نفس و افکار غیر منطقی
دیدگاه ادلر
دیدگاه راجرز
دیدگاه اسمیت
جنبه فیزیولوژیکی
جنبه اجتماعی
جنبه روان شناختی
تحقیقات انجام شده در خارج از کشور
فصل سوم
روش تحقیق
مقدمه
جمعیت هدف
روش نمونه برداری و حجم نمونه
ابزار اندازگیری
ویژگی تست افکار غیر منطقی ایس
روش آماری
فصل چهارم
یافته ها و تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه
توصیف نتایج
نمرات خام آزمودنی ها از آزمون عزت نفس کوپر اسمیت و باورهای غیر منطقی در بین دانش آموزان
یافته ها و تجزیه و تحلیل آن ها
بررسی رابطه بی عزت نفس و باورها غیر منطقی در بین دانش آموزان دبیرستانی
نمرات خام مقیاس های باورهای غیر منطقی از پرسشنامه در بین آزمودنی ها
بررسی رابطه عزت نفس یا ضرورت تایید و حمایت از جانب دیگران
بررسی رابطه بین انتظار بیش از حد خود و عزت نفس در بین دانش آموزان
بررسی رابطه بین عزت نفس و تمایل به سرزنش در بین دانش آموزان
بررسی رابطه بین عزت نفس و واکنش به ناکامی در بین دانش آموزان
بررسی رابطه بین عزت نفس با بی مسولیتی عاطفی در بین دانش آموزان
بررسی رابطه بین عزت نفس و نگرانی بیش از اندازه توام با نگرانی
بررسی رابطه بین عزت نفس و اجتناب از مشکلات در بین دانش آموزان
بررسی رابطه بین عزت نفس و وابستگی دانش آموزان
بررسی رابطه بین عزت نفس و تغییر در بین دانش آموزان
بررسی رابطه بین عزت نفس و کمال گرائی در بین دانش آموزان
فصل پنجم
نتیجه گیری
بحث
محدودیت های پژوهش
پیشنهادات پژوهش
منابع و ماخذ
ضمائم
آزمون IBT
چکیده:
پژوهش حاضر به دنبال بررسی رابطه بین عزت نفس و افکار غیر منطقی در
دانش اموزان دبیرستانی دخترانه شهرستان نظرآباد می باشد فرضیه هایی که به
معرض آزمایش گذاشته شده اند عبارتند از:
1) آیا بین عزت نفس و افکار غیر منطقی رابطه وجود دارد یا نه؟
2) آیا بین عزت نفس با ضرورت تاثیر و حمایت از جانب دیگران وجود دارد یا نه؟
3) آیا بین عزت نفس با انتظار بیش از حد از خود رابطه وجود دارد یا نه ؟
4) آیا بین عزت نفس با تمایل به سرزنش رابطه وجود دارد یا نه؟
5) آیا بین عزت نفس با واکنش به ناکامی رابطه وجود دارد یا نه؟
6) آیا بین عزت نفس با بی مسولیتی عاطفی رابطه وجود دارد یا نه؟
7) آیا بین عزت نفس با نگرانی بیش از اندازه توام با اضطراب رابطه وجود دارد یا نه؟
8) آیا بین عزت نفس با اجتناب از مشکلات رابطه وجود دارد یا نه؟
9) آیا بین عزت نفس با وابستگی رابطه وجود دارد یا نه؟
10) آیا بین عزت نفس با در ماندگی نسبت به تغییر رابطه وجود دارد یا نه؟
11) آیا بین عزت نفس با کمال گرایی رابطه وجود دارد یا نه؟
گروه نمونه این پژوهش شامل پنجاه نفر از دانش آموزان دبیرستانی دخترانه
شهرستان نظر آباد که بصورت تصادفی انتخاب شدند و روی آن ها پرسشنامه عزت
نفس و باور های غیر منطقی انجام شد که پس از آن از روش آماری ضریب همبستگی
پیرامون استفاده شد که نتیجه به دست آمده به شرح زیر میباشد :
در بررسی رابطه بین عزت نفس و تمایل به سرزنش در بین دانش آموزان رابطه وجود ندارد.
در بررسی رابطه بین عزت نفس و واکنش به ناکامی در بین دانش آموزان رابطه وجود ندارد .
در بررسی رابطه بین عزت نفس و اجتناب از مشکلات در بین دانش آموزان رابطه وجود ندارد .
در بررسی رابطه بین عزت نفس و وابستگی در بین دانش آموزان رابطه وجود ندارد.
در بررسی رابطه بین عزت نفس و درماندگی نسبت به تغییر در بین دانش آموزان رابطه وجود ندارد.
اما در شش فرضیه دیگر رابطه معنی دار وجود دارد که در فصل های بعدی گفته شده است .
مقدمه:
هر انسانی بر اساس ملاک ها و معیارهایی که در اختیار دارد، همواره خود
را مورد ارزیابی و قضاوت قرار میدهد و میزان کارایی، موفقیت و ارزشمندی
خویش را تعیین می نماید . مفاهیمی که در شکل گیری عزت نفس مهم به نظر میرسد
عبارتند از: خود، ادراک هر فرد از خود (شکل گیری تصویر بدن در ذهن)،
مفهوم هر فرد از خود (رشد گرایش عاطفی و ارزشی نسبت به بدن و روان خود،
ارزشیابی خود. به موازات تغییر و تحولاتی که در جسم انسان صورت میگیرد
روان او هم دستخوش تغییراتی میگردد در این مسیر خود که در مرکز ساختار
روانی انسان قرار دارد و بعنوان منبع و مرجع فعالیت های فکری، عاطفی و
رفتاری انسان ایفای نقش میکند، شکل میگیرد، جسم و روان انسان هر کدام از
بخش های متفاوتی تشکیل شده است. تشخیص به موقع نیتزهای کودک و پاسخ به
موقع و متعادل به آن ها در رشد اعتماد به نفس او بسیار موثر است، البته
این نکته بسیار مهم است که نیازهای انسان در دوران های مختلف دستخوش تنوع و
تغییر میگردد. در رابطه با افکار غیر منطقی ایس معتقد است که ریشه رفتار
غیر انطباقی فرد را باید در ان جستجو کرد، اضطراب و اختلالات عاطفی نتیجه
طرز تفکر غیر منطقی و غیر عقلانی است انسان به وسیله اشیای خارجی مضطرب و
آشفته نمیشود بلکه دیدگاه و تصویری که او از اشیا دارد موجب نگرانی و
اضطرابش میشوند به نظر ایس که از نظریه پردازان اختلالات میباشد افکار و
عواطف کنش های جداگانه ای نیستند از این رو تا زمانی که تفکر فرد غیر
منطقی و غیر عقلانی باشد عواطف فرد نیز مختل خواهد شد و انسان افکار غیر
منطقی را بطور مدام برای خود تکرار می کند بنابراین جنب های از صفات
پایدار شخصیت را این باور ها تشکیل میدهند و همواره در رفتار و عواطف او
متجلی میشوند. ابرت ایس بنیانگذار نظریه عقلانی –عاطفی معتقد است که
اختلالات عاطفی ناشی از باورها و اعتقادات غیر منطقی است. بتسون 1972،
باور بخشی از تصورات همیشگی یاقضایای تلویحی در ارتباط بین انسان و محیط
میدانند که ممکن است این قضایا درست یا نادرست باشد.
طرح مسئله:
مسئله عزت نفس و مقوله خود ارزشمندی از اساسی ترین عوامل و رشد مطلوب
شخصیت کودکان و نوجوانان است. برخورداری از اراده و اعتماد به نفس قوی،
قدرت تصمیم گیری و ابتکار، خلاقیت و نو آوری، سلامت فکری و بهداشت روانی،
رابطه مستقیمی با میزان و چگونگی عزت نفس و احساس خود ارزشمندی فرد دارد.
امروزه در اصلاح و درمان بسیاری از اختلالات شخصیتی و رفتاری کودکان و
نوجوانان نظیر کم روئی و گوشه گیری، لجبازی و پرخاشگری و تنبلی و کندرویبه
عنوان اولین یا مهم ترین گام به ارزیابی و پرورش احساس عزت نفس، تقویت
اعتماد به نفس و مهارت های فردی و اجتماعی آنان میپردازد.
ارضای نیاز به عزت نفس به احساساتی از قبیل: اعتماد به نفس، ارزش،
قدرت، لیاقت، کفایت و مفید مثمر ثمر بودن در جهان منتهی خواهد شد. اما بی
اعتنائی به نیازها موجب احساساتی از قبیل حقارت، ضعف و درماندگی میشود این
احساس ها به نوبه خود یا به وجود آورنده دلسردی و یاس اساسی خواهند شد و
یا این که گرایش های روان را به وجود خواهند اورد.
تعدادی از صاحب نظران فرض میکنند که یکی از مهم ترین راه هایی که افراد
اولویت هایشان را سازمان بدهند در ارتباط با هدف عالی حفظ عزت نفس است بر
طبق این دیدگاه افراد جهت حفظ یک تصویر مثبت از خودشان، هم در چشم دیگران
و هم در چشم خودشان، تلاش میکنند. در روانشناسی بالینی مخدوش شدن عزت نفس
مراجعان از اهمیت ویژه ای برخوردار است این امر ممکن است با تصدیقی که
درمان گر مورد افسردگی یا عدم توانائی مراجع برای مقابله با ان دارد یا از
طریق کمک درمانی صورت میگیرد . عزت نفس پایین همچنین بعنوان علامت اصلی
افسردگی محسوب میشود منظور از اصلاح عزت نفس عمدتا ارزشیابی ذهنی است مبنی
بر این که شخص با ارزش است بر عکس شخصی است بد، ناشایست، بی ارزش.
بنابراین عزت نفس قسمت ارزشیابانه خود پنداری است اصطلاحی که دامنه وسیع
تری داشته و شامل باورهایی در مورد جنبه های نسبتا خاص خویشتن همچون
توانائی موسیقی، هویت و غیره به علاوه همه ارزشیابی هایی همچون پذیرش خود و
عزت نفس می باشد و با توجه به مطالب گفته شده و عنوان پژوهش ((بررسی
رابطه بین افکار غیر منطقی و عزت نفس)) که میتوان مسئله تحقیق را به صورت
ذیل کرد:
آیا بین افکار غیر منطقی و عزت نفس رابطه معنی داری وجود دارد؟
